مدیریت ریسک مالی

ریسک استراتژیک
ریسک استراتژیک چیست؟
می 20, 2024
تفاوت coso و iso
بررسی استاندارد کوزو و ایزو در مدیریت ریسک
جولای 2, 2024

مدیریت ریسک مالی

مدیریت ریسک مالی

مدیریت ریسک مالی چیست؟


کسب وکاری با مدیریت ریسک مالی ضعیف می تواند به سرعت به سمت نابودی برود و این عدم مدیریت، نه تنها به شکل بی ثباتی مالی، بلکه به اعتبار آن در میان کارکنان، مشتریان و شرکای تجاری بالقوه آسیب می زند. متخصصان ریسک مالی می توانند تصمیماتی بگیرند که ثبات مالی را افزایش می دهد و در عین حال احتمال زیان را به حداقل برساند.
این مقاله انواع اصلی ریسک مالی و راه های اجرای فرآیند مدیریت ریسک مالی موثر را بررسی می کند.

انواع ریسک مالی

سازمان ها ممکن است با انواع مختلفی از ریسک های مالی مواجه شوند، از جمله مواردی مانند:

ریسک نقدینگی

ریسک نقدینگی به معنای احتمال به خطر افتادن توانایی سازمان ها در تامین منابع نقد جهت پرداخت بدهی ها، ایفای تعهدات و افزایش دارایی هاست. علاوه بر ریسک نقدینگی مربوط به عدم تامین وجوه، این ریسک میتواند ناشی از عدم نقدشوندگی دارایی نیز باشد. به طور کلی ریسک نقدینگی را می توان به صورت "احتمال عدم توانایی سازمان در تأمین دارایی های نقدِ با کیفیت جهت پرداخت بدهی ها، ایفای تعهدات و افزایش دارایی ها" تعریف نمود.
در ارزیابی ریسک نقدینگی میتوان از موارد زیر استفاده کرد:
- محاسبه شکاف نقدینگی؛
- محاسبه نسبت هاي نقدینگی؛
- نسبت پوشش نقدینگی؛(LCR)
- نسبت خالص تامین مالی با ثبات. (NSFR)

ریسک بازار

عملکرد بازار مالی می تواند به طور کلی، ریسک زیان مالی را به همراه داشته باشد. این ریسک می تواند ناشی از نوسانات در مواردی مانند موارد زیر باشد:
- نرخ بهره؛
- نرخ ارز؛
- قیمت محصولات؛
- نرخ تبدیل؛
- قیمت سهام.

درک ریسک بازار مستلزم مشاهده دقیق شرایط بازار است. رهبران سازمانی با کمک بینش هایی که به دست می آورند، برای پیش بینی تغییرات نامطلوب بالقوه و کمیت قرار گرفتن در معرض خطر استفاده می کنند. برخی از این تکنیک ها که مدیران از آن در این حوزه استفاده می نمایند به شرح زیر است:
- تست استرس: یک تکنیک شبیه سازی مجازی که برای بررسی انعطاف پذیری سازمان در برابر رویدادهای مالی نامطلوب استفاده می شود.
- ارزش در معرض خطر : (VaR) معیاری که زیان احتمالی سرمایه گذاری را در یک دوره خاص و احتمال وقوع آن زیان را محاسبه می کند؛ مدیران ریسک از این تکنیک برای اندازه گیری و کنترل مواجهه ها استفاده می کنند.

ریسک اعتباری

ریسک اعتباری زیان احتمالی ناشی از ناتوانی اعتبارگیرنده در انجام تعهدات قراردادی یا بازپرداخت اعتبار است. هنگامی که این ریسک به وقوع می پیوندد، ممکن است جریان نقدی را مختل کند و هزینه های وصول بدهی را افزایش دهد. در حالی که تشخیص اینکه چه کسی اعتبار را به طور کامل نکول می کند دشوار است، ارزیابی کامل و کاهش ریسک اعتباری می تواند زیان را به حداقل برساند. ارزیابی ریسک اعتباری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ارزیابی سابقه اعتباری، سرمایه و ظرفیت بازپرداخت اعتبارگیرنده؛
- بررسی صورت های مالی فرد یا نهادی که درخواست اعتبار می کند؛
- تجزیه و تحلیل صنعت اعتبارگیرنده برای تعیین احتمال نکول و تعیین نرخ بهره های مناسب. کاهش این ریسک می تواند توسط این روش ها انجام گیرد:
- الزامات وثیقه ای: الزام وام گیرنده به تعهد توسط دارایی ها به عنوان تضمین در برابر اعتبار؛
- تجزیه و تحلیل اعتبار: ارزیابی اعتبار افراد اعتبار گیرنده قبل از تمدید اعتبار؛
- بیمه اعتباری: پوششی برای محافظت در برابر عدم پرداخت بدهی.

عناصر مدیریت ریسک مالی

یک سازمان نمی تواند بدون در نظرگرفتن ریسک به کار خود ادامه دهد. اما رهبران آن می توانند با گام های دقیق، ریسک های خود را به درستی درک و مدیریت کنند. چهار عنصر اساسی مدیریت ریسک مالی عبارتند از:

ارزیابی و شناسایی ریسک

ارزیابی و شناسایی ریسک شامل جستجو برای هر موردی است که تهدیدی برای استقرار مالی محسوب می شود. این تهدید ممکن است عدم کارایی عملیاتی، تهدید داخلی، یا مانند نوسانات بازار ، عاملی خارجی باشد. تجزیه و تحلیل داده های تاریخی، تحقیقات صنعتی و جلسات طوفان فکری می توانند در شناسایی ریسک موثر باشند.

تجزیه و تحلیل ریسک

حال که ریسک ها شناسایی شده اند، سازمان به صورت جداگانه ریسک ها را تجزیه و تحلیل می کند که معمولا شامل پیدا کردن علل هر تهدید، اعمال امتیازات و توسعه یک طرح پاسخ احتمالی باشد. یک ریسک می تواند بر اساس احتمال وقوع و تأثیرات احتمالی آن – میزان عواقب آن – امتیازدهی شود. برای ایجاد این تجزیه و تحلیل، مدیران ریسک مالی و تیم هایشان از یک ماتریس امتیازدهی ریسک استفاده می کنند. ماتریس یا نقشه حرارتی ریسک به صورت کلی و بصری، احتمال و شدت وقوع تهدیدات را نشان می دهد. این نمایش باعث می شود اولویت بندی ریسک ها آسان شود. به این ترتیب، یک سازمان می تواند به طور موثر منابع و توجه بیشتری را به رویدادهای احتمالی بحرانی که باید به آن ها پرداخته شود، تخصیص دهد. این رویدادها، رویدادهایی هستند که احتمال وقوع بیشتری دارند و اگر رخ دهند، بیشترین تأثیر را خواهند داشت.یک مقاله فوربز از سال 2023 تأکید دارد که علاوه بر امتیازدهی به ریسک، تجزیه و تحلیل خطرات شامل شناسایی هزینه های احتمالی مرتبط با ریسک های خاص و داشتن بیش از یک واکنش برای هر ریسک است.

مدل سازی ریسک به کمک شبیه سازی

در طول سال ها، مدل سازی ریسک در خدمات مالی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. اگر موسسات مالی نتوانند ریسک های اعتباری را پیش از وقوع تشخیص دهند، با احتمال بالایی از ناتوانی در بازپرداخت و ضرر مواجه می شوند. برای کاهش این ریسک، از مدل های شبیه سازی پیش بینی کننده و یادگیری ماشینی استفاده می شود که می توانند احتمال ریسک های مالی را بررسی نماید.

کاهش ریسک به کمک تکنیک کنترل

در حالی که حذف کامل ریسک ها دشوار یا گاها نشدنی است، یک سازمان می تواند با استفاده از استراتژی های کاهش مؤثر آنها را مدیریت کند. سازمان می تواند برنامه ای را اجرا کند که احتمال وقوع یک رویداد را کاهش دهد و یا حذف کند تا در صورت وقوع، پیامدها کاهش یابند. وقتی استراتژی های کاهش ریسک به درستی طراحی شده باشند، به سازمان ها این امکان را می دهند که مقاوم باشند و با عدم قطعیت ها به شکل موثرتری برخورد کنند. این استراتژی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- برنامه ریزی های جایگزین: یک برنامه جایگزین برای زمانی که یک موقعیت مانع از فعالیت معمول کسب وکار می شود.
- سیاست های بیمه: راه کاری برای کاهش خساراتی که خارج از کنترل سازمان هستند.
- پوشش دادن ریسک: کاهش ریسک ها با سرمایه گذاری ها یا استراتژی های مکمل.
- تنوع بخشی به سبد اعتباردهی: پراکنده کردن ریسک با سرمایه گذاری در انواع مختلف اعتباردهی ها یا اعتبارگیرندگان برای کاهش خسارات احتمالی.

Comments are closed.