الزامات مدیریت ریسک سازمان بورس

مدیریت ریسک پروژه
مدیریت ریسک پروژه
جولای 10, 2024

الزامات مدیریت ریسک سازمان بورس

مدیریت ریسک ناشران بورس
مدیریت ریسک در شرکت‌های بورسی یک ضرورت است ، نه یک انتخاب . این الزام دلایل متعددی دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:

  • حفاظت از سرمایه سهامداران: سهامداران با سرمایه‌گذاری در یک شرکت، انتظار بازدهی مناسب و همچنین حفظ ارزش سرمایه‌شان را دارند. مدیریت ریسک، ابزاری است برای کاهش احتمال وقوع رویدادهای منفی که می‌تواند به ارزش سهام آسیب برساند و منافع سهامداران را به خطر اندازد.
  • افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران: سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کنند که سیستم مدیریت ریسک قوی و کارآمدی داشته باشند. این امر اعتماد آن ها را به شرکت افزایش داده و در نتیجه، منجر به جذب سرمایه‌ های بیشتر می‌شود.
  • پایداری مالی شرکت: ریسک‌های مختلفی مانند ریسک بازار، ریسک اعتباری، ریسک عملیاتی و ... می‌توانند به پایداری مالی شرکت آسیب بزنند. با شناسایی و مدیریت این ریسک‌ها، شرکت می‌تواند از تبعات منفی آن‌ها جلوگیری کرده و به پایداری مالی خود کمک کند.
  • تطبیق با مقررات: سازمان بورس‌ و اوراق بهادار، مقررات و استانداردهایی را برای شرکت‌های پذیرفته شده تعیین می‌کنند که الزام به داشتن سیستم مدیریت ریسک یکی از آن‌هاست. این مقررات با هدف حفاظت از سرمایه‌گذاران و ایجاد یک بازار مالی شفاف و منصفانه وضع می‌شوند.
  • کاهش هزینه‌های ناشی از رویدادهای غیرمنتظره: رویدادهای غیرمنتظره مانند بحران‌های اقتصادی، تغییرات ناگهانی در قوانین و مقررات یا وقوع حوادث طبیعی می‌توانند خسارات زیادی به شرکت‌ها وارد کنند. با داشتن یک سیستم مدیریت ریسک مناسب، شرکت می‌تواند از بروز این خسارات جلوگیری کرده یا آن‌ها را کاهش دهد.
با توجه به دستورالعمل حاکمیت شرکتی ناشران ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ، شرکت های ناشر ملزم به ایجاد کمیته ریسک هستند. بخش هایی از دستورالعمل به شرح زیر است:

ماده 14
كليه شرکت ها بايد كميته هاي زير را تحت نظر هيات مديره تشكيل و عملكرد آن را مورد نظارت قرار دهند:
1-كميته حسابرسي
2-کميته انتصابات
3-كميته ريسك


تبصره 5:
حداقل يكي از اعضاي كميته ريسك بايد داراي تخصص، دانش و تجربه كافي در زمينه ريسك باشد. اهم وظايف كميته ريسك به شرح زير است:
1-پيشنهاد رويكردها، راهبردها و سياستهاي مديريت ريسك به هيات مديره شركت؛
2-بررسي وضعيت ريسك هاي شركت بر حسب درجه ريسك پذيري و اشتهاي ريسك تعيين شده هيات مديره و در صورت
لزوم مشاوره به مديرعامل و يا واحد حسابرسي داخلي؛
3-تحليل مديريت ريسك در سطح كلان هيات مديره؛
4-بررسي اثربخشي سيستم مديريت ريسك شركت و همچنين بررسي عملكرد مديريت ريسك؛
5- شناسايي نارسايي هاي موجود در مديريت ريسك جهت طرح در هيات مديره.


تبصره 6:
اشخاص ميتوانند در هر شركت با در نظر گرفتن الزامات ذكر شده در كميته هاي مختلف آن شركت به طور همزمان عضويت داشته باشند، با اين وجود هيچ شخصي نميتواند به طور همزمان در بيش از 3 كميته از شركتهاي ثبت شده نزد سازمان يا نهادهاي مالي، عضويت داشته باشد. در اين خصوص بايد اقرارنامه اي به كميته انتصابات ارائه شود.

با توجه به این الزامات ، و از آنجایی که شرایط و ساختار سازمان‌ها متفاوت است، باید یک ساختار عملیاتی مدیریت ریسک منحصر به فرد برای سازمان‌ ایجاد شود. پیچیدگی سیستم مدیریت ریسک و ساختار عملیاتی آن باید متناسب با اندازه، پیچیدگی و پروفایل ریسک سازمان باشد. از این رو بسیار حائز اهمیت است که ساختار عملیاتی مدیریت ریسک، از ابتدا به درستی طراحی شود. پس از تعیین ارکان و نقش‌ها در ساختار حاکمیت ریسک، باید مسئولیت و اختیارات هر یک از این نقش‌ها به صورت شفاف در خصوص مدیریت ریسک تعریف شود. این نقش‌ها از بالاترین مقام اجرایی تا کارکنان خط عملیاتی در خصوص مدیریت ریسک باید تعریف شود و این امر می‌تواند به صورت خطوط دفاعی، بسته به نیاز سازمان پیکره‌بندی شود.

یکی از کلیدی‌ ترین ارکان حاکمیت ریسک، کمیته ریسک می‌ باشد که جهت کمک به هیئت ‌مدیره در ایفای نقش خود در راستای مدیریت ریسک است. معمولاً هیئت‌مدیره و کمیته ریسک، نقش خود را در نظارت و حاکمیت ریسک با استفاده از منشور کمیته ریسک تعریف می‌کنند. این منشور از جمله ابزارهای اصلی هیئت‌مدیره برای بیان رویکرد خود در زمینه نظارت بر ریسک است. در واقع منشور کمیته ریسک سندی است که براساس آن اهداف، ساختار و برنامه کاری کمیته ریسک سازمان تنظیم و تبیین می‌شود. این سند در ابتدای تشکیل کمیته ریسک تهیه شده و حسب نیاز به روزرسانی می¬گردد. با رجوع به این سند ذینفعان با اهداف و مأموریت‌های کمیته ریسک آشنا می‌شوند. این منشور اهداف و الزامات عضویت را مشخص می¬کند و اختیارات و مسئولیت‌هایی را که توسط هیئت مدیره تفویض می ‌شود، تعیین می کند.

تعیین وظایف و مسئولیت‌ های افراد و ارکان سازمان نسبت به پیشبرد فرآیند مدیریت ریسک و نوع و سطح ارتباطات آن ‌ها یکی دیگر از مهم‌ ترین و تأثیرگذارترین ارکان در ساختار عملیاتی مدیریت ریسک است. تمامی نقش ‌ها و ارتباطات باید در ساختار سازمان نمود اجرایی داشته باشد. کلیه نقش‌ ها و مسئولیت ‌های مدیریت ریسک به صورت ارتباطات افقی و عمودی با در نظر گرفتن خطوط دفاعی مدیریت ریسک باید شفاف بوده و ساختار سازمانی بر همین اساس بازنگری شود. برخی از این نقش‌ ها و مسئولیت ‌ها که ارتباط آنان باید مشخص شود بدین شرح است؛ هیئت ‌مدیره، مدیر عامل، کمیته عالی ریسک، کمیته حسابرسی، کار گروه ‌های فنی ریسک، مدیر ریسک، واحد مدیریت ریسک، کارشناسان ریسک، مدیران اجرایی و صاحبان ریسک.

همچنین برای پیاده‌ سازی هرچه دقیق ‌تر فرآیندهای ساختار عملیاتی مدیریت ریسک در سازمان موردنیاز است تا فرهنگ ریسک در ارکان آن جاری شود بطوری که ذینفعان سازمان در موقعیت‌ ها و جایگاه ‌های مختلف بتوانند به تعریف اهداف مشترکی از این موضوع دست یابند و ارزش ‌ها، باورها، فهم یکسان و رویکردهای همگرایی را جهت پیاده‌ سازی و پیشبرد مفاهیم مدیریت ریسک در سازمان ایجاد کنند.

بدین منظور ، شرکت مدیریت ریسک فرا پترو ارزش در جهت پیاده سازی ارکان مدیریت ریسک در سازمان ها ، خدمات ذیل را ارائه می کند:
  • طراحی مدل بلوغ مدیریت ریسک و تعیین سطح بلوغ (Risk Maturity Model)؛
  • طراحی منشور کمیته عالی و راهبری ریسک (Risk Committee Charter)؛
  • طراحی ساختار عملیاتی، ارتباطی، نقش‌ ها و مسئولیت ‌ها مرتبط با حاکمیت ریسک (ERM Architecture)؛
  • طراحی چارچوب و مدل مدیریت ریسک جامع (ERM Framework)؛
  • طراحی ساختار کدینگ و طبقه ‌بندی ریسک (Risk Classification Structure)؛
  • طراحی فرآیندها، دستورالعمل ‌ها، ابزارها و تکنیک‌ های مدیریت ریسک (ERM Protocols)؛
  • تدوین سند بیانیه اشتهای ریسک به همراه تعیین حدود و آستانه‌ های حد تحمل و غیرقابل تحمل (Risk Appetite)؛
  • طراحی شاخص‌ های کلیدی ریسک (KRI)؛
  • آموزش و توانمند سازی در حوزه مدیریت ریسک (Risk Man Training)؛
  • ارزیابی ریسک جامع و پاسخ به ریسک (Risk Assessment & Treatment)؛
  • طراحی ساختار پروفایل ریسک (Risk Profile)؛
  • طراحی داشبورد ریسک (Risk Dashboard).

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *