ریسک عملیاتی چیست؟
می 13, 2024مدیریت ریسک مالی
می 29, 2024
ریسک استراتژیک چیست؟
ریسک استراتژیک به رویدادهای داخلی و خارجی گفته می شود که ممکن است دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان را دشوار و یا حتی غیرممکن کنند. این ریسک ها می توانند عواقب شدیدی داشته باشند که در دراز مدت بر سازمان ها تأثیر می گذارند.
بیایید کمی عمیق تر به این موضوع که ریسک استراتژیک دقیقاً چیست، نگاه کنیم.
ریسک استراتژیک چیست؟
ریسک استراتژیک یک مقوله از ریسک مانند ریسک عملیاتی، ریسک مالی، ریسک شهرت و ریسک نظارتی است. گاهی اوقات ریسک استراتژیک و عملیاتی با یکدیگر اشتباه گرفته می¬شوند و ما در ادامه این تفاوت ها را بررسی خواهیم کرد.
رابرتز، والاس و مک کلور (2003) ریسک استراتژیک را به عنوان "ریسک در سطح شرکت که بر توسعه و اجرای استراتژی سازمان تاثیر می گذارد" توصیف می کنند.
به طور مشابه، واحد اطلاعات اکونومیست (2010) توضیح می دهد که "ریسک های استراتژیک ، ریسک هایی هستند که برای توانایی یک شرکت در تنظیم و اجرای استراتژی های کلی خود تهدید هستند."
دیلویت (2013) تعریف ریسک استراتژیک را گسترش می دهد و بیان می کند که این ریسک ها همچنین می توانند توسط استراتژی تجاری و اهداف استراتژیک سازمان نیز ایجاد شوند. به عبارت دیگر، ریسک استراتژیک علاوه بر تأثیر احتمالی بر سازمان برای دستیابی به استراتژی خود، ممکن است از خود تصمیمات استراتژیک نیز ناشی شوند.
علاوه بر این، لوئیزوت و کچام (2014) بیان میکنند که ریسکهای استراتژیک در وهله اول ناشی از اتخاذ یا عدم اتخاذ استراتژی برای سازمان رخ میدهد و وهله بعد پس از اتخاذ استراتژی، عدم همسویی و انطباق استراتژی صحیح انتخاب شده در پاسخ به رقبا ممکن است رخ دهد». این، و تعریف دیلویت، با اظهارات رابرتز، والاس و مک کلور مطابقت دارد و همچنین بیان می کند که «یک مثال از ریسک استراتژیک، ریسک اشتباه بودن تصمیم استراتژیک است».
بنابراین، چه می توانیم از این تعاریف ریسک استراتژیک بیاموزیم؟
ریسک استراتژیک به رویدادها یا تصمیماتی اطلاق می شود که می تواند به طور بالقوه سازمان را از دستیابی به اهدافش باز دارد. همچنین به ریسک نادرست بودن انتخاب های استراتژیک سازمان یا عدم پاسخگویی موثر به محیط های در حال تغییر اشاره دارد.
بنابراین سازمان ها باید از شرایط احتمالی که می تواند مانعی بین سازمان و اهداف آن ایجاد کند، آگاه باشند و همچنین برای سازگاری و واکنش سریع به هر تغییری آمادگی لازم را داشته باشند.
تفاوت بین ریسک استراتژیک و ریسک عملیاتی چیست؟
در صورت تحقق،
ریسک استراتژیک و عملیاتی هر دو می توانند عواقب جدی ای برای سازمان ها داشته باشد. پس از بحران مالی سال 2008، بسیاری از سازمانها از متخصصان ریسک می خواستند که به دلیل نبود چشم انداز روشن ، فراتر از
ریسکهای عملیاتی نگاه کنند و بر ریسکهای استراتژیک تمرکز کنند. با این حال، از آنجایی که ریسک عملیاتی به ریسک های فوری و ملموستری اشاره دارد که سازمان شما میتواند با آن مواجه شود، نادیده گرفتن کامل آن اشتباه است.
این موارد تفاوت های اصلی هستند:
ریسک های استراتژیک |
ریسک های عملیاتی |
مربوط به تصمیمات استراتژیک یا اهداف تعیین شده توسط هیئت مدیره هستند. |
دامنه گستردهای دارند و به سیستمها، فرآیندها، افراد و محصولات مربوط می شوند. |
بلندمدت هستند و بر آینده یک سازمان تأثیر می گذارند. |
کوتاه مدت هستند و بر فعالیت های روزانه تأثیر می گذارند. |
نگاه «سطح بالا» و کلی به خطر |
نگاه «سطح پایین» و جزئی به خطر |
مثال های ریسک استراتژیک
نمونههایی از رویدادها یا شرایطی که میتوانند اهداف استراتژیک یک سازمان را از مسیر خارج کنند عبارتند از:
• تصمیمات استراتژیکی که مبهم یا ضعیف گرفته شده اند؛
• تغییرات در مدیریت ارشد و رهبری؛
• معرفی محصولات یا خدمات جدید؛
• ادغام و جدا سازی شرکت ها به شیوه نادرست؛
• تغییرات بازار یا صنعت، مانند تغییر در نیازها یا انتظارات مشتریان؛
• مشکلات با تامین کنندگان و سایر ذینفعان؛
• چالش های مالی؛
• ناتوانی در انطباق با محیط در حال تغییر یا همگامی با رقبا؛
• صدمه به شهرت شرکت.
تقریباً هر تصمیم استراتژیک هیئت مدیره می تواند ریسک عدم موفقیت را به همراه داشته باشد، به همین دلیل داشتن یک فرآیند مدیریت ریسک استراتژیک بسیار ضروری است.
مدیریت ریسک استراتژیک چیست؟
مدیریت ریسک استراتژیک اصطلاحی است که ممکن است باعث سردرگمی شود. آیا مدیریت ریسک به بینش مدیریت استراتژیک مربوط میشود یا به مدیریت ریسکهای استراتژیک اشاره دارد؟ حقیقت این است که می تواند هر دو معنی را داشته باشد. خبر خوب این است که شما می توانید همان فرآیند 5 مرحله ای شناسایی، ارزیابی، درمان، نظارت و گزارش را دنبال کنید که در هنگام رسیدگی به انواع دیگر ریسک¬های انجام میدهید.
بنابراین
چارچوب مدیریت ریسک استراتژیک شما ممکن است شبیه به این موارد باشد:
1. خطرات استراتژیکی که سازمان شما ممکن است با آن مواجه شود را شناسایی کنید.
2. یک ارزیابی ریسک استراتژیک برای تعیین احتمال وقوع خطرات و تأثیری که ممکن است داشته باشند، انجام دهید.
3. برای مقابله با هر ریسک یک استراتژی انتخاب کنید.
4. هر ریسک را در طول زمان کنترل کنید تا از تغییرات مطلع شوید.
5. در هر مرحله از فرآیند مدیریت ریسک استراتژیک گزارش تهیه کنید.
زمانی که قصد انجام مدیریت ریسک استراتژیک را دارید، مطمئن شوید که به استراتژیها و اهداف سازمانی توجه زیادی دارید. بر ریسکهای استراتژیک احتمالی، که ممکن است با آنها روبرو شوید دید گستردهای داشته باشید، و فعالانه تلاش کنید تا با تغییرات جدید منطبق شوید و پاسخگویی صحیح داشته باشید.