مدل بلوغ مدیریت تداوم کسب‌وکار (BCM maturity)
مدیریت تداوم کسب و کار
ژانویه 9, 2024
حاکمیت شرکتی و تاب آوری
ژانویه 24, 2024
BCMM یک مدل ارزیابی و اندازه‌گیری سطح رشد و بلوغ در زمینه مدیریت تاب‌آوری عملکرد و استمرار فعالیت کسب و کار در سازمان‌ها می‌باشد. این فرآیند به سازمان‌ها کمک می‌کند تا قابلیت‌ها و ضعف‌های خود را در مواجهه با حوادث و ریسک‌ها شناسایی، ارزیابی و بهبود دهند.
BCMM معمولاً با استفاده از مدل‌ها و استانداردهایی همچون؛ استاندارد ISO22301, BCI, BS25999, NFPA 1600, … انجام می‌شود.
این ارزیابی شامل ارزیابی سطح فعلی سازمان، اهداف و استراتژی‌ها، طراحی و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه و عملکرد در شرایط بحرانی است.
هدف اصلی BCMM، ارتقاء و بهبود مدیریت پایداری عملکرد سازمان است تا در مواجهه با حوادث ناگوار، بحران‌ها و عدم‌قطعیت‌های زیاد بتواند عملکرد خود را حفظ کند، تأثیرات ناشی از آن‌ها را کاهش دهد و به سرعت به حالت عادی برگرداند.
BCMM به عنوان یک فرآیند مدیریتی، شامل مراحلی مانند تجزیه و تحلیل ریسک، برنامه‌ریزی بحران، آموزش و آمادگی کارکنان، تست و تمرین بحران، ارزیابی عملکرد و بهبود مستمر است. همچنین BCMM به عنوان یک مدل ارزیابی، سطح پختگی و آمادگی سازمان در زمینه تداوم کسب و کار را تعیین می‌کند و به سازمان کمک می‌کند تا با توجه به نقاط ضعف و نقاط قوت خود، راهبردها و برنامه‌های بهینه را برای مدیریت پایداری کسب و کار خود تعیین کند.
موفقیت سازمان در برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی مدیریت پایداری کسب و کار به عواملی مانند توجه کارکنان، تمرکز رهبران، تخصص و منابع، همکاری بین بخش‌ها و تعهد مدیریت بستگی دارد.
مدل بلوغ در حوزه مدیریت تداوم کسب‌وکار برای سازمان‌ها ابزار و راهبردی است که براساس آن، فرآیند بازیابی سازمان از حوادث و بحران تقویت می‌شود و موقعیت سازمان و ارکان آن از منظر سطح توان بازیابی سنجیده می‌شود و به سازمان کمک می‌کند تا جایگاه فعلی خود و فاصله تا وضعیت ایده‌آل را بسنجد و بتواند اقدامات و راهبردهای موردنظر برای بهبود این اختلاف موقعیت را تدوین و پیاده‌سازی کند.
یک مدل بلوغ کارآمد در سیستم مدیریت تداوم کسب‌وکار سازمان از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که مکمل یکدیگر هستند. در بخش اول یک مدل بلوغ کارآمد وضعیت فعلی سازمان را در بخش سناریوهای مدیریت تداوم کسب‌وکار و توان بازیابی آن در برابر بحران‌ها و پیامدها معین می‌کند. سپس نقطه مطلوب سازمان را مشخص می‌کند تا حد فاصله وضعیت فعلی با وضعیت ایده‌آل در سناریوهای تداوم کسب‌وکار مشخص شود.
BCMM معمولاً با استفاده از مدل‌ها و استانداردهایی همچون؛ استاندارد ISO22301, BCI, BS25999, NFPA 1600, … انجام می‌شود.
این ارزیابی شامل ارزیابی سطح فعلی سازمان، اهداف و استراتژی‌ها، طراحی و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه و عملکرد در شرایط بحرانی است.
هدف اصلی BCMM، ارتقاء و بهبود مدیریت پایداری عملکرد سازمان است تا در مواجهه با حوادث ناگوار، بحران‌ها و عدم‌قطعیت‌های زیاد بتواند عملکرد خود را حفظ کند، تأثیرات ناشی از آن‌ها را کاهش دهد و به سرعت به حالت عادی برگرداند.
BCMM به عنوان یک فرآیند مدیریتی، شامل مراحلی مانند تجزیه و تحلیل ریسک، برنامه‌ریزی بحران، آموزش و آمادگی کارکنان، تست و تمرین بحران، ارزیابی عملکرد و بهبود مستمر است. همچنین BCMM به عنوان یک مدل ارزیابی، سطح پختگی و آمادگی سازمان در زمینه تداوم کسب و کار را تعیین می‌کند و به سازمان کمک می‌کند تا با توجه به نقاط ضعف و نقاط قوت خود، راهبردها و برنامه‌های بهینه را برای مدیریت پایداری کسب و کار خود تعیین کند.
موفقیت سازمان در برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی مدیریت پایداری کسب و کار به عواملی مانند توجه کارکنان، تمرکز رهبران، تخصص و منابع، همکاری بین بخش‌ها و تعهد مدیریت بستگی دارد.
مدل بلوغ در حوزه مدیریت تداوم کسب‌وکار برای سازمان‌ها ابزار و راهبردی است که براساس آن، فرآیند بازیابی سازمان از حوادث و بحران تقویت می‌شود و موقعیت سازمان و ارکان آن از منظر سطح توان بازیابی سنجیده می‌شود و به سازمان کمک می‌کند تا جایگاه فعلی خود و فاصله تا وضعیت ایده‌آل را بسنجد و بتواند اقدامات و راهبردهای موردنظر برای بهبود این اختلاف موقعیت را تدوین و پیاده‌سازی کند.
یک مدل بلوغ کارآمد در سیستم مدیریت تداوم کسب‌وکار سازمان از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که مکمل یکدیگر هستند. در بخش اول یک مدل بلوغ کارآمد وضعیت فعلی سازمان را در بخش سناریوهای مدیریت تداوم کسب‌وکار و توان بازیابی آن در برابر بحران‌ها و پیامدها معین می‌کند. سپس نقطه مطلوب سازمان را مشخص می‌کند تا حد فاصله وضعیت فعلی با وضعیت ایده‌آل در سناریوهای تداوم کسب‌وکار مشخص شود.
پس از اینکه این ساختار شکل می‌گیرد، اقدامات و گام‌هایی که به بهبود وضعیت سازمان منجر می‌شود تدوین و در مسیر توسعه مدل بلوغ تداوم کسب‌وکار در قالب مراحل بلوغ سازمان تدوین می‌شود تا همه ارکان آن وظایف و اقدامات موردنظر جهت رسیدن به نقطه مطلوب بلوغ سازمانی در فرآیند مدیریت تداوم کسب‌وکار را پیاده‌سازی و اجرایی نمایند.
یکی از پر کاربردترین مدل‌های مدیریت تداوم کسب‌وکار در سازمان‌ها مدل بلوغ ایزو 22301 می‌باشد که به سازمان‌ها کمک می‌کند در سرفصل‌های ذیل سطح بلوغ مدیریت تداوم کسب‌وکار را در ارکان خود بسنجند و برنامه عملیاتی کارآمدی در این حوزه تدوین کنند:
یکی از پر کاربردترین مدل‌های مدیریت تداوم کسب‌وکار در سازمان‌ها مدل بلوغ ایزو 22301 می‌باشد که به سازمان‌ها کمک می‌کند در سرفصل‌های ذیل سطح بلوغ مدیریت تداوم کسب‌وکار را در ارکان خود بسنجند و برنامه عملیاتی کارآمدی در این حوزه تدوین کنند:
- ارزیابی عمیق و موشکافانه سازمان
- سنجش و مقایسه با سایر مدل‌ها و الگوها در سازمان‌های مشابه
- تبیین نقشه راه استراتژیک برای بهبود سطح بلوغ سازمان
- شاخص‌های کمی و کیفی برای سنجش عملکرد سازمان
ایزو 22301 استانداردی است که برای آماده‌سازی سازمان جهت پیشگیری، افزایش سطح آمادگی، پاسخ و بازیابی سازمان در برابر حوادث و رخدادهای مخرب و پیامدهای آن‌ها طراحی شده است. برای این منظور این استاندارد چارچوبی را برای پیاده‌سازی و مدیریت بهینه فرآیند تداوم کسب‌وکار در سازمان‌ها ارائه می‌دهد.
هدف پیاده‌سازی و اجرای این استاندارد هدایت سازمان به موقعیتی امن با حداقل پیامدها در مواجهه با تهدیدات بالفعل و بالقوه و رخدادهایی است که منجر به توقف فعالیت کسب‌وکارها می‌شوند.
این استاندارد رویکردی مناسبی است تا مدیران سازمان بتوانند به ذینفعان و سهام‌داران اصلی این اطمینان را بدهند که کسب‌وکار آن‌ها در برابر بحران‌هایی که می‌تواند منجر به اخلال یا توقف فعالیت شود دارای تاب‌آوری سطح بالایی است.
هدف پیاده‌سازی و اجرای این استاندارد هدایت سازمان به موقعیتی امن با حداقل پیامدها در مواجهه با تهدیدات بالفعل و بالقوه و رخدادهایی است که منجر به توقف فعالیت کسب‌وکارها می‌شوند.
این استاندارد رویکردی مناسبی است تا مدیران سازمان بتوانند به ذینفعان و سهام‌داران اصلی این اطمینان را بدهند که کسب‌وکار آن‌ها در برابر بحران‌هایی که می‌تواند منجر به اخلال یا توقف فعالیت شود دارای تاب‌آوری سطح بالایی است.
